Cerita Rakyat Talaud: ASAL MULA TERJADINYA TAHUNA


BAHASA DAERAH:
Tahuna ini na ung su teta-teta e kai , mesulungu mala, mangalene kai tampa malahembungu sasi. Ualingu ene tangu I tetina tampa ini kai naung danong buludu awu, na neta, bou Tonggeng Pengghangtongan (Tonggeng Tahuna) arenge orse ini, dasi sarang tapung.

Tangu su sensule tempo pensu I sesoba si Wahoa nomaringang datung kalongang I seseba si Ansawuwo, iredua nempengeke. Ku iredua mengeke hendía apide kadenge bou wiwihu apeng, naneta bou Walebirang nalaleng dalenga nodatingkeng Tonggeng Pengghangghantongan. Wuludu awu, ute engkedung kai manga mamara, ene e tampa mapia hinong petumanakeng.

Ene Ansawuwo nendingkau e eneng apeng nilahengkung u limane koaneng bou ene isie negahagho kere ini: ”Maeng be tenga-tengade ia ahusu ratu ringangu ahusu woki ute taku dorongan, uet pakamarako wanua tamai ini, tadeau kai taku koateng soa ku diadiang kudatoku”. Bou nenerang bawera ini I Ansaawuwo namakele ene, nipakelu laede kuaneng genangu telu sule, dingangu ene kanini malahengkung su liname koaneng nikakaliase su tampa malahembungu sasi.

Tawe marararena sasi naneta naoho nasue natehe/namara wou Tonggeng Peghaghantongan sasi sarang tapuang ku sembe tawe sau nahembungu sasi kere kalamona. Tangu sarang keng seng namara, tangu toleng salu u Tampuang sulungu: kalaghemu e (Tahunane).

Tangu wao wawera”Ta huna ne” ini, tampa namara nisaseba Tahuna Awawe areng u tampa ini dongkeng Kalamona ute Mlahasa, bou wawera Malahasane lawo bawera kawawohang I Manentonau, mobohangu kalaeng malahasena lawo. U tentalang Tahuna tawe namara, naneta bou tonggeng kalaengsaraba alungu wongkong Mantahi, kai matatubu kalaeng, ku hasane mengkate malahe-lahe kakelaeng. Bou sasi. Ku ualingu I Ansaawuwo datung Kalongan naka mara Tahuna tangu naneta bou tempo ane arenga nebalui si Tetehe Woba sarang Tahuna seng namara utei I Tatehe Woba nengaling bou Kalangang nemeti Karaatuangu su Tahuna, su taung sehiwu limahasu ualung pulo (1580). Su taung sehiwu enung u hasu duang pulo ilima (1625) datu I Tatehe napule asale ku ni su Wukide. Tangu penanampa si Tatehewoba, ana e I seseba Pulungtumbage ne dalengkeng bera kere ini:

  1. Tatanatang Tatehewoba su ahu’e I Wuntuang, Mansohowang ai kiwulei ene sembulu kebi buntuang maning maliku bihingang I Tatehe malembeng Kalongang.
  2. Kenang saka su kotang Bukide dasi su wowong Sawang Bendare, tinumeleng mengundangeng laude kai wawiong Pulungtumbage, tampa makatualage boba maka tulentang badoa.
Ku maeng tumubu hakang bawerang Pulutumbage su tempong penanampa si Tatehewoba, ute Kararatuangu Kalongang batu u I Tatehe kawe su Kalangang, sarang Tahuna namara buhu e hendía nengaling sarang Tahuna.

TERJEMAHAN INDONESIA:

ASAL MULA TERJADINYA TAHUNA
Pada abad ke-16 Tahuna merupakan daratan tergenang air laut mulai dari Tanjung Tahuna sampai Tampuang, karena dikelilingi oleh pengunungan maka menurut dugaan, bahwa dahulu kala ada kepundan gunung berapi dan yang memerintah waktu itu ahíla Tatehe Raja Mansohowang.
Pada statu ketika pahlawan Pensu bernama, Bohoa, mengundang raja Tatehe memancing dan akhirnya keduanya sampai ke Tanjung Tahuna. Mereka melihat keadaan tempat yang selalu digenangi air, maka timbal keinginan alangkah baiknya bila daratan ini menjadi kering akan dibangun sebuah negeri.
Raja Tatehe bermohon lalu berkata:“ Maeng tenga tengade ia apa u woki, ate pakamarako tampa ini tadeau deng kontong soa diading kuduku: Artinya,”kalau memang sesungguhnya saya hádala putra raja dan permaisuri, maka mohon kiranya tempat ini menjadi kering supaya kubangunkan negeriku dan kujadikan kotaku”.

Sesudah mengucapkan permohonan itu, ia menyentakan kakinya di atas tanah. Tiba-tiba air mulai turun dan tidak naik lagi, sehingga mulai saat itu berubah menjadi daratan dan sebagai pengenangan bahwa tempat itu dulunya hádala tempat genangan air. Sampai Semarang kota Tahuna disebut Sawang Bandar. Dan mulai waktu itu Tatehe dikenal dengan nama Tatehewoba.

Estela raja Tatehewoba mangkat dan dimakamkan di Kota Bukide di atas desa Sawang Bendar oleh anaknya Pulungtumbage di susun puisi untuk mengenang kesaktian Tatehewoba sebagai berikut:

  1. Tatanarang Upung su ahus u i wuntuang
Mansohowang ai kiwulei ene simbulu kebi buntung
Maning maliku bihingang i Tatehe Malambeng Kalongan
  1. Kenang saka su kotang Bendar
Dasi su wowong Sawang Bendar
Tumeleng mengundangeng tande kai
Bowlo Pulungtumbage tampa makatualage boba,
Makalulentang badoa
Artinya:
  1. Amanat Nenek Moayng bagi putranya Buntuang
Kolongan jangan dilupakan karena dari situ sumber pimpinan,
Biar sudah keliling wilayah Tatehe tetap raja Kolongan
  1. Coba naik ke Kota Bukide
Di atas puncak Sawang Bender,
Termasyur merencah lautan
Ini puisinya Pulungtumbage

Tempat menerang bahari cemerlangnya samudra

Komentar

Postingan populer dari blog ini

Cerita Rakyat Sangihe: Madunde Dan Pahawo

Pelurusan Sejarah Manado

Tari Mahamba Bantik